Actueel

Verdienmodel ziekenhuizen onder druk

Grote ziekenhuizen hebben volgens minister Edith Schippers binnenkort geen bestaansrecht meer. E-health en thuiszorg hebben de toekomst.

Onlangs vond de International eHealth Week 2016 plaats in Amsterdam. Deze werd georganiseerd door Minister van Volksgezondheid Edith Schippers, als onderdeel van het Nederlandse EU-voorzitterschap. Nederland is namelijk een van de meest digitaal vooruitstrevende landen in Europa en daarom het ideale gastland om dit internationale congres te hosten.

De vraag wordt gesteld: is e-health de toekomst? Het antwoord is meer genuanceerd dan je zou verwachten. Aan de ene kant biedt eHealth vele kansen voor betere en meer efficiënte zorg. Aan de andere kant is er ook een privacy issue bij het algemene digitaal gebruik van patiëntengegevens.

In het nieuwsbericht over preventie werd al duidelijk dat er een verschuiving heeft plaatsgevonden naar meer preventie vanuit de maatschappij om langdurige ziekte te voorkomen. Technologie wordt vanuit de consumentenmarkt ingezet om aan preventie te doen, denk hierbij aan gamificiation. Dit heeft een niet te onderschatten effect, zeker op toekomstige generaties.

Door deze evolutie hebben ziekenhuizen meer concurrentie vanuit de consumentenmarkt. Gevolg hiervan is dat er minder patiënten de poliklinieken bezoeken. Dit effect komt nog eens bovenop het toch al dalend aantal patiënten door substitutie via de eerste lijn. Ziekenhuizen hebben daardoor minder inkomsten maar zitten wel vast aan hoge onderhoudskosten van infrastructuur en gebouwen. Een situatie die op lange termijn onhoudbaar is. Daarom zullen ziekenhuizen nu sneller strategische partnerships aangaan om (investerings-)kosten te kunnen delen.

In de rapportage ‘Wie doet het met wie in de zorg’ van KPMG staat beschreven welke zorgaanbieders met elkaar fuseren. Nederlandse ziekenhuizen moeten gaan nadenken over een nieuw service- en verdienmodel om te blijven bestaan, aldus de onderzoekers. De nieuwste trend is dat ziekenhuizen eerder gaan samenwerken met andere bedrijven, omdat zelf investeren in innovatie en technologie ontzettend duur is. Ziekenhuizen kunnen dit in het huidige klimaat moeilijk zelf financieren.

Door de kosten te delen kunnen zowel de ziekenhuizen, die profiteren van de nieuwste innovaties en technologieën, als de bedrijven, die onderzoek kunnen doen om hun producten verder uit te breiden, voordelen uit de samenwerking halen. Ook minister Schippers is groot fan van deze manier van samenwerken.

Echter, dit is geen eenzijdig positief verhaal. Er staat namelijk een nieuwe privacywet op til vanuit Europa die burgers vanaf 2018 extra wil beschermen. Concreet wil dit zeggen dat een burger elke keer expliciet toestemming zal moeten geven, wanneer een nieuwe partij de intentie heeft met hun gegevens aan de slag gaan. Veel partijen zijn nu al aan het lobbyen om deze wet af te zwakken zodat de verzamelde data eenvoudiger gebruikt kan worden. Maar met het groeiende bewustzijn van burgers op hun recht op privacy, is de kans klein dat dit zal lukken. Wordt ongetwijfeld vervolgd!